پستها
سام قندچي-گنجينه دنياي وبلاگ هاي ايراني
بعدالتحرير:
من با اينکه از اولين ايرانياني هستم که در اينترنت فعال بوده ام، تجربه ام در عرصه وبلاگها خيلي کم است . در نتيجه دليل نوشتن اين مقاله من ابداً به اين خاطر نيست که خود را در اين عرصه صاحب نظر تصور کرده باشم. بالعکس هدف من بويژه آگاه کردن بسياري ديگران است که نظير خودم سالهاست در اينترنت در ارتباط با ايران فعال بوده اند ولي از تحول دنياي وبلاگ هاي ايراني اساساٌ درک درستي ندارند و نيز تقاضا از وبلاگ نويسان ايراني براي کمک به امثال ما است.
وبلاگ ها در دنيا اساساً سايت هائي بودند که افراد ميتوانستند نظر خود را درباره موضوعات منتشر شده بر روي سايت هاي معروف انتشاراتي در اينترنت ابراز کنند. کم کم سايت هاي با نام اخص وبلاگ بوجود آمدند نظير http://iranscope.blogspot.com. ولي به هرحال هدف چيزي بيش از اين نبوده است که فرد ناشر لينکي به مطلبي در اينترنت آورده و نظر خود را درباره آن مينوشت.
آيا وبلاگهاي ايراني با تعريف بالا از وبلاگها در تطابق هستند؟ بنظر من شگفت آور است که بگويم چنين نيست. امروزه بسياري از بهترين مقالات درباره موضوعات مختلف راجع به اوضاع ايران بر روي وبلاگهاي ايراني منتشر ميشوند و نه بر روي سايتهاي صاحب نام!
مدتها بعد از انتشار در وبلاگها در برخي سايت ها در داخل يا خارج کشورهمان مطالب منعکس ميشوند و يا ممکن است که اصلاً نشوند. مثلاً من به سايت آقاي حسين درخشان http://i.hoder.com که شايد اولين وبلاگ نويس جدي ايراني به حساب بيايند، نگاه ميکردم. بسياري از مطالب سايت ايشان متون اصل است که اصلاً در جاي ديگري بر روي اينترنت منعکس نشده اند. شايد سايت ايشان از بسياري از سايت هاي ايراني انتشارات معروف داخل و خارج کشور، مطالب بيشتر اصل و غير تکراري منتشر ميکند.
چرا واقعيت وبلاگ هاي ايراني چنين است براي من روشن نيست. نميشود گفت که دليل فقط سانسور و فيلترينگ اينترنت در ايران است. چرا که در خارج هم که فيلترينک مسأله نيست، ايرانيان در کانادا و آمريکا و نقاط ديگر همين نقش را به وبلاگهاي خود داده اند، و در وبلاگهاي خود فقط منعکس کننده برخورد به مطالب منتشر شده در نشريات معروف نيستند. جالب است که حتي بسياري از سايت هاي معروف ايراني کمتر اعتبار دارند تا اين وبلاگها.
بنظر من ميرسد که سانسور در ميان خود نشريات و سايتهاي مختلف اينترنتي است که حذف مطالب نه بر مبناي ويراستارانه و انتخاب مطالب غني تر، بلکه بر مبناي موافقت يا مخالفت با فرد يا با نظرات سياسي وي، انجام ميشود، هرچند در ظاهر سخن از تصميم اديتوري گفته ميشود. نويسندگان صاحب نظر و محقق از چانه زني با اين سايت هاي معروف دست کشيده اند و سوي وبلاگ نويسي ميروند و کوشش خود را ديگر براي انتشار مطالب خود در نشريات معروف صرف نميکنند.
کم کم نشريات معروف ايراني به فرقه هائي از چند نفر تبديل شده اند که تعداد خوانندگانشان را بيشتر و بيشتر از دست داده و ميدهند و مدتهاست که سير نزولي طي ميکنند، زماني که ايرانيان نسبت به تعداد جمعيت ايراني در جهان، بزرگترين حضور را در اينترنت دارند، و مرتب اين حضورشان در داخل و خارج ايران در حال رشد است.
به هرحال جدا از آنکه دليل رشد و تبديل دنياي وبلاگهاي ايراني به عرصه تفکر در ميان ايرانيان چيست، اين واقعيت به اين معني است که بهتر است هر علاقه مند به اينترنت ياد بگيرد چگونه به مطالب مندرج در وبلاگ هاي ايراني دسترسي پيدا کنند. در واقع انقدر مطلب بر روي وبلاگها منتشرميشود که معلوم است منتشر کردن بر روي وبلاگها چالش اصلي ايرانيان نيست بلکه سؤال دستيابي به آنچه ديگران همزمان در وبلاگهاي مختلف مينويسند چالش اصلي براي علاقمندان به موضوعات مربوط به ايران است.
وبلاگهائي مرتبط به ايران که به انگليسي منتشر ميشوند بيشتر قابل يافتن هستند. مثلاً سايتي بنام صداهاي جهان در بخش ايران خود رده بندي خوبي از آخرين مطالب اين وبلاگها فراهم ميکند http://www.globalvoicesonline.org/-/world/middle-east-north-africa/iran.
متأسفانه تا آنجا که من ميدانم ابزار مشابهي براي سايتهائي که به فارسي منتشر ميشوند وجود ندارد. من خودم لينک زير را براي استخراج مطالب سايتهاي فارسي درست کردم ولي آنقدر نميشود گفت که همه مطالب راجع به ايران را به روز شده بدست دهد http://www.ghandchi.com/iranscope/blogs.htm.
من خودم راه ديگري براي استخراج مطالبي که به فارسي بر روي وبلاگها منتشر ميشوند به عقلم نميرسد. درست است که tag هاي سايت technorati در صورتيکه وبلاگهاي ايراني از آن استفاده کنند ممکن است براي اين کار بکار برود و در aggregator ها درج شود. اما من چنين راه هائي را هنوز بشکل قابل استفاده سراغ ندارم.
همانطور که در ابتداي اين نوشتار ذکر کردم دانش من در عرصه انتشار وبلاگي و وبلاگهاي ايراني بساير محدود است و اصلاً اين نوشته را جامع نميدانم و مطمئن هستم که موضوعات زيادي هست که در دنياي وبلاگي ايراني Iranian blogsphere من از آنها ناآگاهم.
اميدوارم که دوستاني که بيشتر دانش و تجربه در اين زمينه دارند با نگارش مکمل هاي خود به اين نوشتار، به من و ايرانيان ديگر براي دستيابي به مطالب غني گنجينه دانش وبلاگهاي ايراني راهنمائي کنند.
به اميد جمهوری آينده نگر، فدرال، دموکراتيک، و سکولار در ايران
سام قندچي، ناشر و سردبير
ايرانسکوپ
http://www.iranscope.com
http://www.ghandchi.com
11 فروردين 1386
March 31, 2007
بعدالتحرير:
با تشکر از آقاي وحيد وحيدي مطلق از انديشکده وحيد [http://www.vahidthinktank.com] براي معرفي دو سايـت زير که رده بندي براي وبلاگهاي به خط فارسي را ارائه ميکنند:
http://www.balatarin.com
شنبه، فروردین ۱۱، ۱۳۸۶
گنجينه دنياي وبلاگ هاي ايراني
